Boom! HIT! Horey!
Tara na! Magsaya’t mag-ingay! Konti nalang! Bagong Taon Na!
Pero share ko lang. Alam mo bang hindi pa ako nakakahawak ng paputok sa buong buhay ko? Lusis nakahawak na’ko, pero fountain? Kwitis? Triangle? Nung bata nga ako takot na takot akong lumabas kung may mga paputok, kahit manonood lang. Baka kasi may mag-landing pang paputok na hindi pa tapos masunog! Matamaan pa’ko!
Boom!
Sori kung disturbing yung image. Noon pa kasi kami binigyan ng pagka-paranoyd sa paputok. Noon pa man hindi na kami pinahawak nito. Siguro dahil ito sa mga kwento ng tatay ko sa mas-disturbing na mga nakita niya noon. Lagi niya itong kinekwento sa aming mga magkakapaid at naging tradisyon nang ikwento tuwing lilipas ang Bagong Taon.
Nagpapaputok sila noon, kasama ang kanilang mga kapitbahay. Napakasaya ng lahat ngunit naging pagkatakot ito nang BOOM!, may naputukan daw na kapitbahay. Walang ibang pwede magmaneho ng kotse kundi ang tatay ko kaya’t mabilis nilang dinala ito sa ospital. Sila ang nagbuhat at tumulong sa kapit-bahay nilang nangangalahati ang natitirang kamay. Pagkapasok sa ospital, laking gulat nalang ng tatay ko at sa bawat sulok ay may iba’t-ibang mga taong nawawalan ng mga daliri, duguan ang mukha, hinahati ang braso, putol ang kamay, atbp. Mula noon, sinimulan nang umiwas si Daddy sa mga paputok, at tsaka na rin sa mga ospital!
Sana naman hindi maapektuhan ang iyong pagdiriwang ng bagong taon dahil sa kwento ko, pero hindi na rin naman lalala. Pagkatapos nun, marami nang naimaneho si Daddy papuntang ospital. Hindi naman dahil sa paputok, kundi dahil sa maraming sitwasyong kinailangan siya sa bahay, kapit-bahay, at iba-iba pang tao. Nag-iisang drayber kasi, maliban sa Lolo na Taxi drayber at laging nagtratrabaho. Ayan, naiwan sa pagsusundo’t paghahatid sa ospital. At dahil siguro dito’y nagkaroon na rin siya ng pagka-paranoyd sa ospital. Mga bandang 2000 nang pumunta muli sa ospital at nalamang may Diabetis siya. Lalung natakot siguro sa lugar!
HIT!
At ganito kung bakit kami naging paranoyd sa paputok. Ganito na rin siguro kung bakit kami paranoyd sa kahit anung sakit. Pero paano kaya kung hindi dinala ni Daddy noon ang kapitbahay nila sa ospital? Paano kaya kung hindi naputukan ang kapit-bahay? Magpapaputok kaya kami mamaya? Kumpleto pa kaya ang daliri ko? Sakitin kaya ako?
Kung sino tayo at ang bawat aksyon natin ay naimpluwensyahan ng uri ng lipunan at kulturang kinagagalawan natin. Sila ang bumuo sa pagkatao natin ngayon. Magandang isipin ito sa pagwawakas ng nakaraang taon at pagsasalubong sa bago. Bakit ganito ako? Bakit ganito ako gumalaw sa iba’t ibang bagay? Bakit ganito ako mag-isip sa harap ng iba’t ibang sitwasyon?
Natatandaan ko ang aking Socio 10 na GE. Pinagawa kami ng Autobiography gamit ang “Social Imagination”. Ang “Social Imagination” daw ay ang pagtingin ng sarili sa relasyon ng lipunang kinagagalawan. Sa karagdagan, ang tao rin ang bumubuo rito. Sa pag-aaral ng SP, alam na nating ang Sikolohiya ng tao’y binubuo ng lipunang kinagagalawan niya. Tayo rin ang nagbabago at ang may abilidad na baguhin ito. Kung tutuusin, sa ganitong pag-iisip, pwede natin ikumpara ang lipunan sa isang Hindi Ibang Tao na may malalim na antas ng pagtutunguhan. Siya ang nag-iimpluwensya sa atin, sabay dapat tayo rin ang nag-iimpluwensya sa kanya. Ang lipunan natin ay HIT at HIT tayo sa lipunan.
Balikan natin ang kwento at bigyan pa natin ng konteksto. Nakatira ang tatay ko sa isang barangay sa Makati noon na hindi naman ganoon kaganda’t kaayos. Masikip, magulo, at maraming panganib. Maraming gang at may problema sa drugs, ngunit mga tao’y handang magtutulungan sa kapwa, gaya ng ibang barangay. Taxi drayber si Lolo, kaya’t natutong magdrayb si Daddy. Housewife si Lola, ngunit laging busy at ginagawa ang lahat para mabuhay. Si Daddy naman tumutulong din. Scholar siya ngunit binibigay ang ‘allowance’ na binigay ng paaralan sa pamilya. Kaya naman nilang mabuhay at maituturing ‘simple’ ang kinatitirhan. Ngunit sino pa ba naman ang mag-aasikasong tingnan ang mga “Health prescriptions” at mga “Lifestyle Check” sa kanila? Sa parte naman ng kinatitirhan nila, sino naman ang titingin pa kung ‘authentic’, ‘original’, o ‘approved’ ang paputok na binibili nila? Uso kaya sa kanila noon ang “Safety Check” at kung ano pang check check sa mga ginagawa nila?
Ganito binuo ng lipunan ang tatay ko. Binuo siya ng mga pangyayari at mga epekto ng mga pangyayaring ito. At nakilala naman niya ang Lipunan niya, kaya’t ngayon, isa siya sa bumubuo ng Lipunan.
Horey!
Patuloy na ginagamit ni Daddy ang kanyang mga natutunan sa kanyang pamumuhay. “Mabuhay ng simple at subukang tumulong sa iba kung kailangan”, isa sa mga lagi niyang inuulit-ulit. At dahil sa mga naging karanasan niya mula sa Lipunang Martial Law hanggang sa Lipunan ngayon, “Alamin ang nangyayari at maging kritikal”. Ito lamang ang ilan sa nagiging pagtuong niya sa pagbuo ng Lipunan ngayon. Isang malaking tulong na ang pagtuturo niya ng mga ito sa aming magkakapatid.
Sa pagdating ng bagong taon, magandang alamin kung sino tayo, sino ang Lipunan natin, at kung paano nga ba tayo binuo nito. Magandang malaman natin kung saan nga ba tayo nilugar nito para na rin malaman kung saan natin ilulugar ang sarili natin dito. Paano ba tayo binuo ng lipunan? At paano nga ba tayo mag-isip dahil dito? Sa ganitong pagmumuni, masmagkakaroon tayo ng kabuluhan kung ano nga ba ang parte natin sa kay-tagal nang pagbabago ng ating Lipunan.
Huling halimbawa nalang at isang tribute na rin. Kahapon, ipinagdiriwan natin ang kamatayan ng ating Pambansang Bayaning si Dr. Jose Rizal. Bagamat binuo siya sa isang pamumuhay na may-kaya, hindi maiiwasang naimpluwensyahan pa rin ito ng pangkalahatang kalagayan ng Lipunan nila noon. Makikita naman nating nakilala niya ang kanyang kinalalagyan sa mundo. Dahil dito’y hindi niya nakalimutan ang inang-bayan niya. Nalaman niya kung ano ang kailangan niya gawin at lalung sinubukan, ng lahat ng kanyang makakaya, upang gawin ang parte sa lipunang kinalalagyan. Ganito rin ang masasabi natin para sa iba pang bayani ng ating bansa.
Sa pagdating ng Bagong Taon, kilalanin ang sarili. Huwag natin kakalimutan ang pinanggalingan natin. At tulad ng sinasabi ng SP bilang protesta, baguhin natin ang kailangan baguhin.
Muli, isang Maligayang Bagong Taon!
PS. Gusto ko rin sanang batiin ang UP Buklod-Isip na naging rason kung ba’t napakasaya ng 2011 :D Tulad ng mga nasulat ko, magandang alamin kung sino ang bumuo ng pagkatao mo. Bigyan natin ng halaga ang mga ito sapagka’t sino tayo kung wala sila? Naging isang malaking parte ng buhay ko ang UP Buklod-Isip at alam kong maslalaki pa. Sabay-sabay nating salubungin ang Bagong Taon! Buk<3 to 2012! :D
Mico Teves
Bukid
UP Buklod-Isip
Tara na! Magsaya’t mag-ingay! Konti nalang! Bagong Taon Na!
Pero share ko lang. Alam mo bang hindi pa ako nakakahawak ng paputok sa buong buhay ko? Lusis nakahawak na’ko, pero fountain? Kwitis? Triangle? Nung bata nga ako takot na takot akong lumabas kung may mga paputok, kahit manonood lang. Baka kasi may mag-landing pang paputok na hindi pa tapos masunog! Matamaan pa’ko!
Boom!
Sori kung disturbing yung image. Noon pa kasi kami binigyan ng pagka-paranoyd sa paputok. Noon pa man hindi na kami pinahawak nito. Siguro dahil ito sa mga kwento ng tatay ko sa mas-disturbing na mga nakita niya noon. Lagi niya itong kinekwento sa aming mga magkakapaid at naging tradisyon nang ikwento tuwing lilipas ang Bagong Taon.
Nagpapaputok sila noon, kasama ang kanilang mga kapitbahay. Napakasaya ng lahat ngunit naging pagkatakot ito nang BOOM!, may naputukan daw na kapitbahay. Walang ibang pwede magmaneho ng kotse kundi ang tatay ko kaya’t mabilis nilang dinala ito sa ospital. Sila ang nagbuhat at tumulong sa kapit-bahay nilang nangangalahati ang natitirang kamay. Pagkapasok sa ospital, laking gulat nalang ng tatay ko at sa bawat sulok ay may iba’t-ibang mga taong nawawalan ng mga daliri, duguan ang mukha, hinahati ang braso, putol ang kamay, atbp. Mula noon, sinimulan nang umiwas si Daddy sa mga paputok, at tsaka na rin sa mga ospital!
Sana naman hindi maapektuhan ang iyong pagdiriwang ng bagong taon dahil sa kwento ko, pero hindi na rin naman lalala. Pagkatapos nun, marami nang naimaneho si Daddy papuntang ospital. Hindi naman dahil sa paputok, kundi dahil sa maraming sitwasyong kinailangan siya sa bahay, kapit-bahay, at iba-iba pang tao. Nag-iisang drayber kasi, maliban sa Lolo na Taxi drayber at laging nagtratrabaho. Ayan, naiwan sa pagsusundo’t paghahatid sa ospital. At dahil siguro dito’y nagkaroon na rin siya ng pagka-paranoyd sa ospital. Mga bandang 2000 nang pumunta muli sa ospital at nalamang may Diabetis siya. Lalung natakot siguro sa lugar!
HIT!
At ganito kung bakit kami naging paranoyd sa paputok. Ganito na rin siguro kung bakit kami paranoyd sa kahit anung sakit. Pero paano kaya kung hindi dinala ni Daddy noon ang kapitbahay nila sa ospital? Paano kaya kung hindi naputukan ang kapit-bahay? Magpapaputok kaya kami mamaya? Kumpleto pa kaya ang daliri ko? Sakitin kaya ako?
Kung sino tayo at ang bawat aksyon natin ay naimpluwensyahan ng uri ng lipunan at kulturang kinagagalawan natin. Sila ang bumuo sa pagkatao natin ngayon. Magandang isipin ito sa pagwawakas ng nakaraang taon at pagsasalubong sa bago. Bakit ganito ako? Bakit ganito ako gumalaw sa iba’t ibang bagay? Bakit ganito ako mag-isip sa harap ng iba’t ibang sitwasyon?
Natatandaan ko ang aking Socio 10 na GE. Pinagawa kami ng Autobiography gamit ang “Social Imagination”. Ang “Social Imagination” daw ay ang pagtingin ng sarili sa relasyon ng lipunang kinagagalawan. Sa karagdagan, ang tao rin ang bumubuo rito. Sa pag-aaral ng SP, alam na nating ang Sikolohiya ng tao’y binubuo ng lipunang kinagagalawan niya. Tayo rin ang nagbabago at ang may abilidad na baguhin ito. Kung tutuusin, sa ganitong pag-iisip, pwede natin ikumpara ang lipunan sa isang Hindi Ibang Tao na may malalim na antas ng pagtutunguhan. Siya ang nag-iimpluwensya sa atin, sabay dapat tayo rin ang nag-iimpluwensya sa kanya. Ang lipunan natin ay HIT at HIT tayo sa lipunan.
Balikan natin ang kwento at bigyan pa natin ng konteksto. Nakatira ang tatay ko sa isang barangay sa Makati noon na hindi naman ganoon kaganda’t kaayos. Masikip, magulo, at maraming panganib. Maraming gang at may problema sa drugs, ngunit mga tao’y handang magtutulungan sa kapwa, gaya ng ibang barangay. Taxi drayber si Lolo, kaya’t natutong magdrayb si Daddy. Housewife si Lola, ngunit laging busy at ginagawa ang lahat para mabuhay. Si Daddy naman tumutulong din. Scholar siya ngunit binibigay ang ‘allowance’ na binigay ng paaralan sa pamilya. Kaya naman nilang mabuhay at maituturing ‘simple’ ang kinatitirhan. Ngunit sino pa ba naman ang mag-aasikasong tingnan ang mga “Health prescriptions” at mga “Lifestyle Check” sa kanila? Sa parte naman ng kinatitirhan nila, sino naman ang titingin pa kung ‘authentic’, ‘original’, o ‘approved’ ang paputok na binibili nila? Uso kaya sa kanila noon ang “Safety Check” at kung ano pang check check sa mga ginagawa nila?
Ganito binuo ng lipunan ang tatay ko. Binuo siya ng mga pangyayari at mga epekto ng mga pangyayaring ito. At nakilala naman niya ang Lipunan niya, kaya’t ngayon, isa siya sa bumubuo ng Lipunan.
Horey!
Patuloy na ginagamit ni Daddy ang kanyang mga natutunan sa kanyang pamumuhay. “Mabuhay ng simple at subukang tumulong sa iba kung kailangan”, isa sa mga lagi niyang inuulit-ulit. At dahil sa mga naging karanasan niya mula sa Lipunang Martial Law hanggang sa Lipunan ngayon, “Alamin ang nangyayari at maging kritikal”. Ito lamang ang ilan sa nagiging pagtuong niya sa pagbuo ng Lipunan ngayon. Isang malaking tulong na ang pagtuturo niya ng mga ito sa aming magkakapatid.
Sa pagdating ng bagong taon, magandang alamin kung sino tayo, sino ang Lipunan natin, at kung paano nga ba tayo binuo nito. Magandang malaman natin kung saan nga ba tayo nilugar nito para na rin malaman kung saan natin ilulugar ang sarili natin dito. Paano ba tayo binuo ng lipunan? At paano nga ba tayo mag-isip dahil dito? Sa ganitong pagmumuni, masmagkakaroon tayo ng kabuluhan kung ano nga ba ang parte natin sa kay-tagal nang pagbabago ng ating Lipunan.
Huling halimbawa nalang at isang tribute na rin. Kahapon, ipinagdiriwan natin ang kamatayan ng ating Pambansang Bayaning si Dr. Jose Rizal. Bagamat binuo siya sa isang pamumuhay na may-kaya, hindi maiiwasang naimpluwensyahan pa rin ito ng pangkalahatang kalagayan ng Lipunan nila noon. Makikita naman nating nakilala niya ang kanyang kinalalagyan sa mundo. Dahil dito’y hindi niya nakalimutan ang inang-bayan niya. Nalaman niya kung ano ang kailangan niya gawin at lalung sinubukan, ng lahat ng kanyang makakaya, upang gawin ang parte sa lipunang kinalalagyan. Ganito rin ang masasabi natin para sa iba pang bayani ng ating bansa.
Sa pagdating ng Bagong Taon, kilalanin ang sarili. Huwag natin kakalimutan ang pinanggalingan natin. At tulad ng sinasabi ng SP bilang protesta, baguhin natin ang kailangan baguhin.
Muli, isang Maligayang Bagong Taon!
PS. Gusto ko rin sanang batiin ang UP Buklod-Isip na naging rason kung ba’t napakasaya ng 2011 :D Tulad ng mga nasulat ko, magandang alamin kung sino ang bumuo ng pagkatao mo. Bigyan natin ng halaga ang mga ito sapagka’t sino tayo kung wala sila? Naging isang malaking parte ng buhay ko ang UP Buklod-Isip at alam kong maslalaki pa. Sabay-sabay nating salubungin ang Bagong Taon! Buk<3 to 2012! :D
Mico Teves
Bukid
UP Buklod-Isip